گلمژه التهاب غده چربی است. گاهی اوقات آن را sty می گویند و به عنوان hordeolum نیز شناخته میشود. عفونت باکتریایی باعث ایجاد این التهاب میشود.در اکثر موارد، گلمژهها در عرض یک هفته بهتر میشوند. با این حال، افراد دیگر ممکن است علائم بهبود نیافته را تجربه کنند و نیاز به درمان بیشتر داشته باشند.
این مقاله در ادامه علائم گلمژه، تشخیص، درمان دارویی و درمانهای خانگی، عوامل خطر و عوارض احتمالی را پوشش خواهد داد.
گلمژه چیست؟
این عارضه، یک جوش یا آبسه است که روی پلک بالا یا پایین شما ایجاد میشود. گاهی اوقات باکتریهایی که به طور معمول روی سطح پلک شما زندگی میکنند، مجرای چربی را مسدود کرده و سپس آن را ملتهب مینمایند. گاهی اوقات، میکروبها و سلولهای مرده پوست در لبه پلک شما به دام میافتند.
اغلب اوقات گلمژه به صورت جوش در کنار مژه شروع میشود. سپس به یک برآمدگی قرمز و دردناک تبدیل میشود که میتواند چندین روز قبل از ترکیدن و سپس بهبودی باقی بماند. برخی از گلمژهها کوتاه مدت هستند و خود به خود بهبود مییابند. برخی دیگر ممکن است به مراقبت پزشک نیاز داشته باشند.
این زائدهها معمولاً روی سطح پلک و به راحتی قابل مشاهده هستند. اما آنها میتوانند در عمق پلک شما ایجاد شوند. گل مژه داخلی نیز باعث ایجاد برآمدگی قرمز و دردناک میشود. اما محل قرارگیری آن مانع از ظاهر شدن جوش سر سفید روی پلک شما میشود. این نوع نیز میتواند پس از از بین رفتن عفونت از بین برود. برخی از آنها یک کیست کوچک پر از مایع باقی میگذارند که پزشک باید آن را باز و تخلیه کند.
انواع گلمژهها
عفونت باکتریایی اغلب محرک گل مژه است. دو نوع از این عارضه وجود دارد:
- هوردئولوم داخلی: یک زائده در داخل پلک است. این عفونت در یک غده چربی در چشم شروع میشود.
- هوردئولوم خارجی: از پایه مژه شروع میشود. عفونت در فولیکول مو اغلب مقصر این نوع زائده است که بسیار شبیه به جوش است.
به دلایل واضح، گلمژه داخل پلک معمولاً دردناکتر از نوع بیرونی آن است. به علاوه، هنگامی که این زائده بزرگ میشود، روی چشم فشار میآورد.
هیچ یک از انواع گلمژه مسری محسوب نمیشوند. اگرچه، از نظر تئوری، این امکان وجود دارد که باکتریهایی که باعث عفونت میشوند، از طریق حوله یا روبالشی از فرد مبتلا به عفونت به فرد دیگری منتقل و باعث عفونت در او شود، اما این نادر است.
شما همچنین میتوانید از بلفاریت، که التهاب پلکها است نیز گلمژه بگیرید. بلفاریت میتواند پایه مژهها را قرمز و متورم کند. گلمژهها به دلیل احساس خشکی و خارش فوق العاده نیز معروف هستند.
علائم
علائم این عارضه ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. علاوه بر یک برآمدگی دردناک، میتوانید احساس کنید:
- احساس این که چیزی در چشم وجود داشته باشد.
- پوسته شدن روی پلک
- ترشح از چشم
- تورم پلک، قرمزی یا درد
- اشک چشم
- احساس خارش در چشم
- حساسیت به نور
علل و عوامل خطر
شایعترین علت گلمژه داخلی، عفونت باکتریایی است که به نام استافیلوکوکوس اورئوس شناخته میشود. عفونت در غدد میبومین شروع میشود. این غدد ریز در امتداد لبه پلک، سطح چشم را روان میکنند.
عوامل خطری که میتواند شما را مستعد ابتلا به این عارضه کند عبارتند از:
- بلفاریت
- پوست خشک
- داشتن گلمژه قبلی
- تغییرات هورمونی
- شرایط زمینهای، از جمله دیابت، روزاسه یا درماتیت سبورئیک
- استفاده از لوازم آرایش یا برسهای قدیمی یا آلوده
- استفاده از لنزهای تماسی
- استفاده از آرایش چشم در طول شب
- اکستنشن مژه همچنین میتواند حاوی باکتریهایی باشد که غدد چربی را مسدود کرده و منجر به گلمژه شوند.
بلفاریت چیست؟
عفونت باکتریایی باعث بلفاریت میشود، اما گاهی اوقات میتواند عارضه روزاسه باشد، یک بیماری التهابی پوستی که عمدتاً پوست صورت را تحت تاثیر قرار میدهد.
چه زمانی باید با پزشک مشورت کرد؟
فرد باید با پزشک صحبت کند اگر:
- گلمژه بیش از یک هفته باقی بماند
- مشکلات بینایی ایجاد شود
- تورم به خصوص دردناک شود، خونریزی کند یا به سایر قسمتهای صورت گسترش یابد
- پلک یا چشم قرمز شود
عوارض گلمژه
عوارض، اگرچه بسیار نادر است، اما گاهی اوقات ممکن است رخ دهد، از جمله:
کیست میبومین
کیست میبومین کیست غدد کوچک واقع در پلک است. این غدد، یک روان کننده به نام سبوم را در لبه پلک ترشح میکنند. گلمژه مداوم در داخل پلک میتواند در نهایت به کیست میبومین یا شالازیون تبدیل شود، به خصوص اگر غده را مسدود کند. این نوع کیست به راحتی و به طور موثر قابل درمان است.
سلولیت پیش سپتال یا دور چشم
اگر عفونت به بافت اطراف چشم سرایت کند ممکن است سلولیت ایجاد شود. لایههای پوست اطراف چشم ملتهب و پلکها قرمز و متورم میشوند. پزشکان این نوع عفونت را با آنتی بیوتیک درمان میکنند.
در حالی که این عوارض ممکن است رخ دهند، اغلب موارد گلمژه با حداقل مداخله برطرف میشود.
چه مدت طول میکشد تا گل مژه بهبود یابد؟
این عارضهها در عرض دو تا چهار روز پس از تشکیل باز و تخلیه میشوند. بیشتر آنها پس از یک هفته کاملاً بهبود مییابند. با این حال، گل مژه های داخلی گاهی اوقات خود به خود پاره نمی شوند، در این صورت ممکن است به شالازیون تبدیل شوند.
درمان گلمژه
درمانهای مختلفی برای گلمژه، از درمانهای خانگی گرفته تا درمانهای پزشکی و جراحی، وجود دارد. گزینههای خودمراقبتی دشوار نیستند، اما نیاز به پشتکار و ثبات دارند.
درمانهای خودمراقبتی
درمانهای خانگی برای گلمژه عبارتند از:
- از فشردن یا تلاش برای بیرون آوردن چربی داخل آن پرهیز کنید.
- حداقل سه تا پنج بار در روز یک دستمال شستشو یا حوله گرم را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی پلکهای خود بمالید. وقتی دستمال سرد شد، آن را دوباره گرم کنید.
- تا زمان بهبودی عفونت، صورت و به خصوص چشمان خود را بدون آرایش نگه دارید.
- مصرف مسکنهای بدون نسخه برای آرام کردن درد و التهاب توصیه میشود.
- شستشوی روزانه دستها و صورت از جمله دور چشم نیز توصیه میشود.
ایده خوبی است که پلکهای خود را بعد از خروج از استخر یا جکوزی دارای کلر و همچنین بعد از یک دور ورزش یا فعالیت عرق آور بشویید. باکتریها، عرق و روغن میتوانند غدد چربی را مسدود کنند و باعث ایجاد گلمژه شوند.
داروها و رویههای درمانی
درمانهای پزشکی برای گلمژه سرسخت که به درمانهای خودمراقبتی پاسخ نمیدهد، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تزریق استروئید به گل مژه: این ممکن است برای کاهش تورم استفاده شود، به خصوص اگر شالازیون ایجاد شود.
- آنتیبیوتیکها: اگر گلمژهتان عفونی شده باشد، ممکن است پزشک آنتیبیوتیکهای خوراکی یا موضعی تجویز کند.
- تخلیه گلمژه: یک متخصص چشم میتواند یک روش تخلیه را انجام دهد. این در صورتی است که گلمژه از بین نرود و بینایی شما را تحت تأثیر قرار دهد. این نوع جراحی معمولاً در مطب پزشکی و با بی حسی موضعی انجام میشود.
شالازیون نسبت به گل مژه آهسته تر رشد میکند. اما ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا بهبود پیدا کند. این زمان گاهی تا یک ماه طول خواهد کشید.
پیشگیری از بروز گلمژه
اگرچه هیچ تضمینی وجود ندارد، اما بهترین راه برای جلوگیری از گلمژه، همان روشی است که برای درمان آن استفاده میشود. چند راهکار دیگر نیز ممکن است کمک کند:
- اگر آلرژی دارید چشمان خود را مالش ندهید.
- لوازم آرایش خود را برای خودتان نگه دارید و آن را با دیگران به اشتراک نگذارید و از دیگران هم قرض نگیرید.
- قبل از خواب آرایش را پاک کنید تا فولیکولهای چشم شما مسدود نشود.
- لوازم آرایش چشم را هر شش ماه یکبار تعویض کنید تا از رشد باکتری جلوگیری کنید.
- قبل از دست زدن به لنزهای تماسی، دستهای خود را به خوبی بشویید. اگر از نوع یکبار مصرف استفاده میکنید، آنها را طبق برنامه دور بیندازید.
شامپو بچه میتواند کمک کند
اگر مستعد ابتلا به گلمژه هستید، تمام تلاش خود را برای تمیزی پلکهای خود انجام دهید. آنها را به طور مرتب با مقدار کمی شامپو بچه مخلوط با آب گرم بشویید.
شالازیون چیست؟
اگر غده مسدود شدهای که گلمژه را ایجاد میکند هرگز بهتر نشود، بافت اسکار در اطراف آن ایجاد میشود. درد از بین می رود اما یک برآمدگی باقی میماند. پزشکان آن را شالازیون مزمن مینامند.
گلمژه و شالازیون معمولاً بی ضرر هستند. آنها به ندرت روی کره چشم یا بینایی شما تأثیر میگذارند. به ندرت میتوانند باعث عفونتهای شدید صورت به نام سلولیت شوند. در صورت بروز هرگونه درد قابل توجه یا تورم و قرمزی شدید کل پلک به چشم پزشک مراجعه کنید.