آرتروز: علل، علائم، و درمانهای نوین
آرتروز یکی از شایعترین بیماریهای مفصلی است که باعث تخریب غضروف مفاصل میشود و بیشتر در سنین بالا رخ میدهد. این بیماری مزمن میتواند هر مفصلی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد، اما بهویژه زانو، دست، لگن، و ستون فقرات بیشتر درگیر میشوند. در این مقاله از زبان سایت دهدارو، به بررسی دقیقتر این بیماری، علائم، علل، و روشهای نوین درمانی میپردازیم.
آرتروز به دلایل متعددی بروز میکند. از جمله:
1. فرسایش طبیعی غضروفها: با افزایش سن، غضروفها که سطح مفاصل را پوشش میدهند، به تدریج تخریب میشوند. این فرسایش باعث میشود که استخوانها روی هم حرکت کنند و درد و التهاب ایجاد شود.
2. ژنتیک: برخی افراد به دلیل سابقه خانوادگی بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز هستند.
3. ضربات و آسیبهای مفصلی: آسیبهای ورزشی یا حوادث ممکن است باعث بروز آرتروز در آینده شوند.
4. عوامل شغلی: مشاغلی که نیازمند حرکات مکرر مفصلی هستند، خطر ابتلا به آرتروز را افزایش میدهند.
5. وزن بالا: چاقی باعث افزایش فشار روی مفاصل، بهویژه زانو و لگن، شده و خطر بروز آرتروز را بیشتر میکند.
علائم آرتروز میتواند متفاوت باشد، اما برخی از رایجترین آنها عبارتاند از:
درد مفاصل: درد معمولاً پس از فعالیت یا در پایان روز شدیدتر میشود.
خشکی مفاصل: بیشتر صبحها و یا پس از دورههای طولانی بیحرکتی ایجاد میشود.
التهاب و تورم: در برخی موارد، مفاصل ملتهب شده و دچار تورم میشوند.
کاهش دامنه حرکتی: مفاصل ممکن است سفت و سخت شوند و دامنه حرکت آنها کاهش یابد.
صدای تق تق مفاصل: به دلیل تخریب غضروف، ممکن است مفاصل صدا بدهند.
تشخیص آرتروز معمولاً با معاینه فیزیکی و پرسش از تاریخچه بیمار آغاز میشود. پزشک ممکن است برای تأیید تشخیص از روشهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی یا MRI استفاده کند. در برخی موارد، آزمایشات خون نیز برای تشخیص سایر علل درد و التهاب مفصلی انجام میشود.
روشهای درمان آرتروز
اگرچه درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد، اما روشهای متعددی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران در دسترس است:
1. داروها:
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs): این داروها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب مورد استفاده قرار میگیرند.
استامینوفن: برای کنترل درد خفیف تا متوسط در بیماران مبتلا به آرتروز استفاده میشود.
داروهای تجویزی قویتر: در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای قویتری مانند استروئیدها یا داروهای ضددرد مرکزی تجویز کند.
2. فیزیوتراپی و ورزش:
انجام تمرینات کششی و تقویتی به بهبود دامنه حرکت و تقویت عضلات اطراف مفاصل کمک میکند. ورزشهای کمفشار مانند شنا و دوچرخهسواری نیز مفید هستند.
فیزیوتراپیستها برنامههای ورزشی خاصی برای بیماران ارائه میدهند که به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک میکند.
3. تزریقهای مفصلی:
تزریق اسید هیالورونیک: این ماده که بهطور طبیعی در مفاصل وجود دارد، به کاهش درد و بهبود حرکت مفاصل کمک میکند.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): در این روش، از پلاکتهای خون خود بیمار برای تحریک بازسازی بافت استفاده میشود.
4. جراحی:
در موارد شدید و زمانی که درمانهای غیرجراحی ناکارآمد باشند، جراحی تعویض مفصل میتواند گزینهای مناسب باشد. این جراحی بیشتر برای مفاصل زانو و لگن انجام میشود.
5. تغییر سبک زندگی:
کاهش وزن: کاهش وزن میتواند فشار روی مفاصل را کاهش دهد.
تغذیه سالم: مصرف غذاهای غنی از آنتیاکسیدانها مانند میوهها و سبزیجات به کاهش التهاب کمک میکند.
روشهای نوین درمانی آرتروز
با پیشرفتهای علمی، روشهای نوینی برای درمان آرتروز معرفی شدهاند که نتایج امیدوارکنندهای نشان دادهاند:
درمان سلولهای بنیادی: این روش شامل تزریق سلولهای بنیادی به مفاصل آسیبدیده است که میتواند به بازسازی غضروف و کاهش درد کمک کند.
درمان با استفاده از لیزر کمسطح (LLLT): این روش از انرژی نور برای کاهش التهاب و تسریع فرایندهای ترمیمی در مفاصل استفاده میکند.
نتیجهگیری
آرتروز یک بیماری شایع اما پیچیده است که نیاز به مدیریت دقیق و جامع دارد. با استفاده از ترکیبی از داروها، تمرینات فیزیکی، تزریقها، و در برخی موارد جراحی، میتوان علائم آن را کنترل کرد و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید. علاوه بر این، روشهای نوین درمانی مانند سلولهای بنیادی و لیزر درمانی نشان از آیندهای روشن در مدیریت این بیماری دارند.
منابع: