دهدارو | خرید آنلاین از داروخانه به سادگی هر چه تمام
چهاردهم نوامبر هر سال مصادف با 23 آبان، روز جهانی دیابت نامگذاری شده است. روز جهانی دیابت در سال 1991 توسط IDF (فدراسیون جهانی دیابت) و سازمان بهداشت جهانی در پاسخ به نگرانی‌ها در مورد تهدید فزاینده سلامت، ناشی از دیابت ایجاد شد. روز جهانی دیابت در سال 2006 با تصویب قطعنامه 61/225 سازمان ملل به عنوان روز رسمی سازمان ملل شناخته شد. هر سال در 14 نوامبر، سالروز تولد سر فردریک بانتینگ، که به همراه چارلز بست در سال 1922 انسولین را کشف کردند، جشن گرفته می‌شود.
هدف کمپین روز جهانی دیابت، ترویج تلاش‌های فدراسیون جهانی دیابت در طول سال و ترویج اقدامات هماهنگ برای مقابله با دیابت به عنوان یک موضوع مهم بهداشت جهانی است.
موضوع روز جهانی دیابت در سال 2021 “دسترسی به مراقبت از دیابت-اگر نه اکنون، چه زمانی؟” است.
در این مقاله قصد داریم تا به مناسبت این روز، به یکی از مهم‌ترین اقدامات برای کنترل دیابت و مراقبت از بیماران، یعنی رژیم غذایی دیابت بپردازیم.
چرا باید افراد مبتلا به دیابت یک برنامه غذایی سالم داشته باشند؟
اگر دیابت یا پیش دیابت داشته باشید، پزشک احتمالاً توصیه می‌کند که به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید تا به شما در ایجاد یک برنامه غذایی سالم کمک کند. این برنامه به شما کمک می‌کند قند خون و عوامل خطر بیماری قلبی مانند فشار خون بالا و چربی خون بالا را کنترل کنید و وزنی در محدوده سالم داشته باشید.
وقتی کالری و چربی اضافی می‌خورید، بدن شما افزایش نامطلوبی در گلوکز خون ایجاد می‌کند. اگر قند خون کنترل نشود، می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند سطح بالای گلوکز خون (هایپرگلیسمی) شود که در صورت تداوم، ممکن است منجر به عوارض طولانی مدت مانند آسیب عصبی، کلیوی و قلبی شود.
دیابتی‌ها می‌توانند با انتخاب غذاهای سالم و ردیابی عادات غذایی، سطح گلوکز خون را در محدوده ایمن نگه دارند.
برای اکثر افراد مبتلا به دیابت نوع 2، کاهش وزن همچنین می‌تواند کنترل قند خون را آسان‌تر کند و فواید دیگری برای سلامتی ارائه دهد. اگر نیاز به کاهش وزن دارید، رژیم دیابت یک راه منظم و درست را را برای رسیدن ایمن به هدفتان فراهم می‌کند.
رژیم دیابت شامل چه مواردی است؟
“چه چیزی می توانم بخورم؟” یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که افراد مبتلا به دیابت در هنگام تشخیص بیماری در خود می‌پرسند. گروهی از دانشمندان، پزشکان، متخصصان غدد، مربیان دیابت و متخصصان تغذیه بیش از 600 مقاله تحقیقاتی را در طول پنج سال بررسی کردند تا ببینند چه رژیم‌ها یا الگوهای غذایی برای افراد مبتلا به دیابت به خوبی کار می‌کنند.
یافته اصلی این محققان این بود که واکنش بدن هر فردی به انواع مختلف غذاها و رژیم‌های غذایی متفاوت است، بنابراین هیچ رژیم غذایی «جادویی» واحدی برای دیابت وجود ندارد. اما می‌توانید چند دستورالعمل ساده را دنبال کنید تا بفهمید چه چیزی برای مدیریت قند خون مفید است.
معرفی روش‌های ایجاد یک برنامه غذایی برای کنترل دیابت
شما ممکن است از چند روش مختلف برای ایجاد یک رژیم غذایی دیابت استفاده کنید تا به شما کمک کند سطح گلوکز خون را در محدوده طبیعی نگه دارید. با کمک یک متخصص تغذیه، ممکن است متوجه شوید که یک یا ترکیبی از روش‌های زیر برای شما مفید است:
روش بشقاب دیابتی
مهم نیست که کدام الگوی غذایی برای شما بهتر عمل می‌کند، هنوز هم می‌تواند سخت باشد که بدانید از کجا شروع کنید.
اینجاست که انجمن دیابت آمریکا، روش بشقاب دیابت را به شما توصیه می‌کند. با استفاده از این روش، می‌توانید وعده‌های غذایی کاملاً متناسب با تعادل سالم سبزیجات، پروتئین و کربوهیدرات‌ها ایجاد کنید. این شیوه در اصل، بر خوردن سبزیجات بیشتر تمرکز دارد. هنگام تهیه بشقاب غذای خود مراحل زیر را دنبال کنید:
- نیمی از بشقاب خود را با سبزیجات غیر نشاسته‌ای مانند اسفناج، هویج و گوجه فرنگی پر کنید.
- یک چهارم بشقاب خود را با پروتئینی مانند ماهی تن، گوشت قرمز بدون چربی، بوقلمون یا مرغ پر کنید.
- ربع آخر را با یک نوع غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای یا سبزیجات نشاسته‌ای مانند نخود سبز پر کنید.
- چربی های خوب مانند آجیل یا آووکادو را در مقادیر کم مصرف کنید.
- یک وعده میوه یا لبنیات کم چرب و یک نوشیدنی مانند آب یا چای یا قهوه شیرین نشده را به برنامه خود اضافه کنید.
استفاده از روش بشقاب دیابتی در پخت غذاهای ترکیبی
وعده‌های غذایی ما همیشه به طور منظم در قسمت‌های بشقاب قرار نمی‌گیرند. بسیاری از غذاها مانند سوپ، کاسرول، ساندویچ، پیتزا، پاستا و غیره، مواد را با هم ترکیب می‌کنند.
در این صورت هنوز هم می‌توانید از روش بشقاب هنگام تهیه و سهمیه‌بندی غذاهای ترکیبی استفاده کنید. فقط غذاهای مختلف را در ظرف شناسایی کنید و به این فکر کنید که کجا در بشقاب قرار می‌گیرند.
به عنوان مثال، در یک تکه پیتزا، نان آن کربوهیدراتی، پنیر و هر گوشتی که روی آن قرار دارد، پروتئینی و سس گوجه فرنگی و هر سبزی روی آن، سبزیجات غیر نشاسته‌ای خواهند بود.
سعی کنید غذاهای ترکیبی را با همان نسبت بشقاب تهیه کنید. بنابراین، برای پخت پیتزا با استفاده از روش بشقاب، نان نازک را انتخاب کنید تا قسمت کربوهیدرات‌ها کاهش یابد و به جای گوشت پرچرب، سبزیجات زیادی روی آن قرار دهید و یا گوشت بدون چربی را انتخاب کنید. فقط به 1 یا 2 برش پیتزا و با سالاد جانبی سرو کنید تا نیمی از وعده غذایی شما سبزیجات غیر نشاسته‌ای باشد.
روش شمارش کربوهیدرات‌ها
از آنجایی که کربوهیدرات‌ها به گلوکز تجزیه می‌شوند، بیشترین تأثیر را بر سطح گلوکز خون شما دارند. برای کمک به کنترل قند خون، ممکن است لازم باشد میزان کربوهیدراتی را که می‌خورید محاسبه کنید تا بتوانید دوز انسولین را بر اساس آن تنظیم کنید. پیگیری میزان کربوهیدرات در هر وعده غذایی یا میان وعده بسیار مهم است.
یک متخصص تغذیه می‌تواند به شما یاد دهد که چگونه قسمت‌های غذا را اندازه گیری کنید و به یک خواننده تحصیل کرده برچسب‌های مواد غذایی تبدیل شوید. او همچنین می‌تواند به شما یاد دهد که چگونه به اندازه سروینگ و محتوای کربوهیدرات توجه ویژه‌ای داشته باشید.
اگر انسولین مصرف می‌کنید، یک متخصص تغذیه می‌تواند به شما یاد دهد که چگونه مقدار کربوهیدرات‌ها را در هر وعده غذایی یا میان وعده بشمارید و دوز انسولین خود را بر اساس آن تنظیم کنید.
روش شاخص گلیسمی
برخی از افراد مبتلا به دیابت از شاخص گلیسمی برای انتخاب غذاها، به ویژه کربوهیدرات‌ها استفاده می‌کنند. این روش غذاهای حاوی کربوهیدرات را بر اساس تأثیر آنها بر سطح گلوکز خون رتبه بندی می‌کند. با متخصص تغذیه خود در مورد اینکه آیا این روش ممکن است برای شما مفید باشد یا نه صحبت کنید.
غذاهایی که افراد مبتلا به دیابت باید از آنها اجتناب کنند
سوال دیگری که برای افراد دیابتی مطرح است این است که ” چه چیزی نخوریم؟”. دیابت با تسریع در ایجاد گرفتگی و سفت شدن شریان‌ها، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. غذاهای حاوی موارد زیر می‌توانند بر خلاف هدف شما از رژیم غذایی سالم عمل کنند.
- چربی های اشباع شده: از مصرف محصولات لبنی پرچرب و پروتئین‌های حیوانی مانند کره، گوشت گاو، هات داگ، سوسیس و بیکن خودداری کنید. همچنین مصرف روغن نارگیل و پالم را محدود کنید.
- چربی های ترانس: از چربی های ترانس موجود در میان وعده‌های فرآوری شده، محصولاتی مانند چیپس، پفک و مارگارین‌ها خودداری کنید.
- کلسترول: منابع کلسترول شامل محصولات لبنی پرچرب و پروتئین‌های حیوانی پرچرب، زرده تخم مرغ، جگر و سایر گوشت‌های اندام است. بیش از 200 میلی گرم کلسترول در روز را هدف قرار ندهید.
- سدیم: کمتر از 2300 میلی گرم سدیم در روز را هدف قرار دهید. اگر فشار خون بالا دارید، پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که حتی کمتر از آن استفاده کنید.
نتایج رژیم مخصوص دیابت چیست؟
پذیرش برنامه غذایی سالم، بهترین راه برای کنترل سطح گلوکز خون و جلوگیری از عوارض دیابت است. همچنین اگر نیاز به کاهش وزن نیز دارید، می‌توانید آن را با اهداف خاص خود تنظیم کنید.
به غیر از مدیریت دیابت، رژیم دیابت مزایای دیگری نیز دارد. از آنجایی که این رژیم مقادیر سخاوتمندانه میوه، سبزیجات و فیبر را توصیه می‌کند، پیروی از آن احتمالا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و انواع خاصی از سرطان را کاهش می‌دهد. همچنین مصرف لبنیات کم چرب می‌تواند خطر پوکی استخوان را در آینده کاهش دهد. از این موضوع می‌توان نتیجه گرفت که این رژیم برای تمامی افراد قابل توصیه است.
آیا عدم رعایت رژیم غذایی سالم، خطراتی وجود دارد؟
اگر دیابت دارید، بسیار مهم است که با پزشک و متخصص تغذیه، برای ایجاد یک برنامه غذایی مناسب همکاری کنید. از غذاهای سالم، کنترل وعده غذایی و برنامه ریزی برای مدیریت سطح گلوکز خون استفاده کنید. اگر از رژیم غذایی تجویز شده خود دور شوید، در معرض خطر نوسانات سطح قند خون و عوارض جدی تر قرار خواهید گرفت.
