آب مروارید یا کاتاراکت بیشتر در افراد بالای 55 سال ایجاد میشود، اما گاهی اوقات در نوزادان و کودکان خردسال یا در نتیجه ضربه یا داروها رخ میدهد. معمولاً این بیماری در هر دو چشم ایجاد میشود، اما ممکن است یکی بدتر از دیگری باشد.
عدسی در داخل چشم پشت عنبیه، قسمت رنگی چشم، قرار دارد. به طور معمول، عدسی نور را روی شبکیه متمرکز میکند. شبکیه نیز تصویر را از طریق عصب بینایی به مغز می فرستد. بااین حال، اگر عدسی در اثر آب مروارید کدر شود، نور پراکنده میشود بنابراین عدسی دیگر نمیتواند آن را به درستی متمرکز کند. همین امر باعث مشکلات بینایی میشود. این لنز بیشتر از پروتئین و آب ساخته شده است. کدر شدن عدسی به دلیل تغییر در پروتئینها و فیبرهای عدسی اتفاق میافتد.
حدود 95 میلیون نفر در سراسر جهان به آب مروارید مبتلا هستند.این بیماری همچنان عامل اصلی نابینایی در کشورهای با درآمد متوسط و کم است. همچنین بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی،این بیماری عامل اصلی نابینایی در سراسر جهان است که تقریباً 51 درصد از آن را تشکیل میدهد. با پیشرفت تکنولوژی و تکنیکهای جراحی، جراحی آب مروارید به نوع با برش کوچک همراه با بهبود سریع بینایی، نتایج بصری خوب و حداقل عوارض در اکثر بیماران تبدیل شده است. با توسعه فناوری پیشرفته در لنزهای داخل چشمی، درمان ترکیبی آب مروارید و آستیگماتیسم یا پیرچشمی یا هر دو، همزمان امکان پذیر است.
برای آن که بدانید چه زمان نیاز به جراحی آب مروارید خواهید داشت، لازم است تااین بیماری را به خوبی بشناسید. در ادامه، میتوانید اطلاعات جامعی در مورداین بیماری کسب کنید.
آب مروارید چیست؟
آب مروارید، ناحیهای ابری یا مات در عدسی طبیعی چشم است. بسته به اندازه و محل آن، میتواند بینایی طبیعی را مختل کند.در یک چشم سالم، عدسی پر از پروتئین شفاف است. هنگامی کهاین پروتئینها به هم می پیوندند و مات میشوند، علائمی مانند حساسیت به نور، دید تیره، تابش خیره کننده، اثراتهالهای در اطراف نورها، دوبینی در یک چشم، رنگهای محو، اختلال دید در شب و تغییر مکرر عینکایجاد میکنند.
چه چیزی باعث آب مروارید میشود؟
- تغییرات طبیعی پیری (بیشتر آب مرواریدها ازاین طریق تشکیل میشوند)
- جراحی قبلی چشم
- نوزادان ممکن است با آب مروارید مادرزادی متولد شوند.
انواع مختلف کاتاراکت چیست؟
سه نوع مختلف ازاین بیماری وجود دارد.
- آب مروارید اسکلروتیک هستهای:این نوع معمولا با افزایش سنایجاد میشود. آنها در قسمت مرکزی عدسی شکل میگیرند و به تدریج افزایش مییابند.
- آب مروارید قشری: میتواند در اثر افزایش عوامل خطر مانند دیابتایجاد شود.این نوع، از لبه عدسی شروع میشود و میتوان آن را به عنوان حرکت تدریجی به سمت مرکز توصیف کرد. نوع قشری همچنین میتواند به سرعت و در طی چند ماهایجاد شود.
- آب مروارید ساب کپسولی: میتواند در اثر مصرف داروهای استروئیدی، دیابت، اشعه یا نزدیک بینی شدیدایجاد شود.این نوع، در پشت عدسیایجاد میشود. میتواند دید را تار کند و دید در نور شدید را دشوار کند. فعالیتهایی مانند رانندگی، به خصوص در شب، میتواند به خصوص دشوار باشد.
اولین علائم ابتلا به آب مروارید چیست؟
در مراحل اولیه ممکن استاین موارد را تجربه کنید:
- تاری دید
- محو شدن رنگها
- دید ضعیف در شب
- تابش خیره کننده هنگام رانندگی در شب
- تابش خیره کننده در طول روز
- دوبینی
- نیاز به تعویض مکرر عینک
- مشکل در خواندن و تماشای صفحه گوشی تلفن همراه
- مشکل در تشخیص متن تلویزیون
آب مروارید در مراحل اولیه چگونه است؟
در یک چشم سالم، لنزها نور را روی نقطهای روی شبکیه متمرکز میکنند. این باعث دید واضح میشود. هنگام ابتلا به این بیماری، عدسی چشم، که در پشت عنبیه قرار دارد، به طور فزایندهای مانند شیشه مات کدر میشود و میتواند دید ابری به شما بدهد.
این بیماری معمولا از چه سنی شروع میشود؟
آب مروارید میتواند در هر سنی با توجه به نوع آن شروع شود، بااین حال، شایع ترین شکل – اسکلروتیک هستهای – در طول زمانایجاد میشود و به دلیل ماهیت آن عمدتا افراد بالای 65 سال را مبتلا میکند.
کاتاراکت چقدر سریع پیشرفت میکند؟
بسته به نوع، روند پیشرفت آب مروارید میتواند ماهها یا سالها طول بکشد. با افزایش سن، پیشرفت کاتاراکت در طول سالها بیشتر میشود، زیرا عدسی چشم در طول زمان سفت و زرد میشود. پیشرفت این بیماری همچنین میتواند تحت تأثیر سبک زندگی، دارو یا بیماری باشد.
آیا میتوانید آب مروارید را درآینه ببینید؟
هنگامی که این بیماری برای اولین بار تشکیل میشود، دیدن با چشم غیرمسلح دشوار خواهد بود، اما به مرور زمان و با پیشرفت بدون درمان، آب مروارید قابل مشاهده میشود و مانند یک لایه کدر روی چشم به نظر میرسد.
علائم آب مروارید زمانی که نیاز به جراحی وجود دارد
دراینجا برخی از علائمی وجود دارد که بهاین معنی است که ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید:
- دید ابری
- تغییرات در دید رنگ
- خیرگی در حین رانندگی
- مشکل در خواندن
- تغییر نسخه عینک با افزایش دفعات
- دوبینی یا شبح تصاویر (به خصوص اگر فقط در یک چشم قابل مشاهده باشد)
- نیاز تدریجی به نور بیشتر برای مطالعه
- مشکل دید در شب و افزایش حساسیت به نور
با افزایش وخامت کاتاراکت، دید تار میشود و ممکن است متوجه بدتر شدن علائم فوق شوید.
روشهای تشخیص کاتاراکت
آب مروارید را میتوان به راحتی توسط چشم پزشک یا اپتومتریست از طریق مشاوره و معاینه چشم تشخیص داد. شما نیاز به معاینه حرفهای چشم توسط چشم پزشک، بینایی سنج یا جراح دارید. اگر بتوان دید شما را تا حد قابل قبولی با عینک یا لنزهای تماسی اصلاح کرد، ممکن است دراین زمان از جراحی اجتناب شود. اگر از ضعف بینایی شما با اقدامات فوق قابل اصلاح نباشد و اگراین امر در فعالیتهای روزانه شما مانند رانندگی یا تماشای تلویزیون اختلالایجاد کند، ممکن است از جراحی بهره مند شوید.
جراحی شامل چه مواردی است؟
این جراحی برداشتن آب مروارید و قرار دادن یک عدسی مصنوعی به نام ایمپلنت لنز داخل چشمی (IOL) در چشم است. بیش از 90 درصد از بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند، بینایی خود را بهبود میبخشند.
آب مروارید در چه مرحلهای باید برداشته شود؟
این عمل را میتوان در هر مرحله از پیشرفت آن، انجام داد. قبل از جراحی نیازی به این نیست که آب مروارید برسد. اکثر مردم زمانی که تغییر در بینایی آنها شروع به ایجاد مشکلات در زندگی روزمره میکند، جراحی میکنند.
آیا هنگام جراحی کاتاراکت بیدار هستید؟
این عمل جراحی معمولاً حدود 15 دقیقه طول میکشد. اکثر افراد حدود دو ساعت بعد از بیمارستان به خانه میروند. این عمل تحت بی حسی موضعی انجام میشود، به این معنی که شما در طول عمل بیدار خواهید بود. بیشتر اوقات از قطره برای بی حسی چشم استفاده میشود. بعد از عمل باید چند هفته قطره را داخل چشم خود بریزید.
چگونه می توانم از بدتر شدن آب مروارید جلوگیری کنم؟
لیزر برای از بین بردن این بیماری استفاده نمیشود و هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد تغییر رژیم غذایی، مصرف ویتامینها یا استفاده از قطرههای چشمی میتواند کاتاراکت را درمان کند.
برای جلوگیری از افزایش وخامت این بیماری، میتوانید موارد زیر را امتحان کنید:
- اطمینان از معاینه منظم چشم
- استفاده از عینک آفتابی در زیر نور خورشید
- کاهش مصرف الکل و سیگار
- مدیریت سایر مسائل بهداشتی مانند دیابت که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند
آیا این بیماری قابل پیشگیری است؟
تا به امروز هیچ روش اثبات شدهای برای پیشگیری از آب مروارید وجود ندارد. بسیار مهم است که معاینات چشمی منظم (هر دو سال یکبار برای بزرگسالان و سپس هر سال بعد از 50 سالگی) انجام شود زیرا شرایطی که ممکن است بر سلامت چشم شما تأثیر بگذارد، با افزایش سن، به طور فزایندهای رایج میشود.
عوامل خطر این بیماری عبارتند از:
- پیری
- دیابت
- چاقی
- جراحی یا جراحت قبلی چشم
- استعمال سیگار و سایر انواع دخانیات
- مصرف بیش از حد الکل
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید
درمان دارویی برای آب مروارید ممکن است به زودی به واقعیت تبدیل شود
در حال حاضر این بیماری فقط با جراحی قابل درمان است. بااین حال، یک درمان پیشگامانه جدید برای آب مروارید نتایج آزمایشات آزمایشگاهی فوق العاده مثبتی داشته است. این تحقیق نشان میدهداین بیماری به زودی با دارو قابل درمان است.
نتایجاین مطالعه در 2 می 2022 در ژورنال معتبر Investigative Ophthalmology and Visual Science منتشر شد.