نکاتی که درباره شوره سر نمی‌دانستید

یکی از معضلاتی که بیشتر ما با آن روبرو شده‌ایم، تکه‌های سفید و پوسته پوسته روی سر و در بین موهایمان است. این تکه‌های سفید گاهی بسیار کم هستند و توجه ما را به خود جلب نمی‌کنند. اما در برخی موارد مقدار آن‌ها  آنقدر زیاد است که در هنگام شانه زدن مو، بر روی زمین میریزد. این پوسته‌ها که در اصطلاح شوره سر نامیده می‌شوند، ظاهر ما را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهند.

این بیماری در اصل، زمانی ایجاد می‌شود که تکه‌های کوچکی از پوست خشک از سر خارج شود. ممکن است این تکه‌ها را در موها یا روی شانه‌های خود ببینید. شوره ممکن است باعث خارش پوست سر نیز بشود. اگرچه این یک مشکل رایج است، اما آنطور که به نظر می‌رسد ساده نیست. تعریف شوره سر در واقع بسیار مشکل است زیرا با درماتیت سبورئیک (نوعی مزمن اگزما) و سایر بیماری های پوستی که منجر به پوسته پوسته شدن سر می‌شود همپوشانی دارد.

در این مقاله تمام چیزی که باید راجع به شوره سر بدانیم، جمع آوری شده است. اگر شما هم با این معضل درگیر هستید، می‌توانید تا پایان با ما همراه باشید.

علائم و نشانه‌های شوره سر چیست؟

مهم‌ترین علامت شوره سر، تکه‌های سفید روی پوست سر است که از پوست مرده تشکیل شده و در موهای شما پخش شده است. علائم دیگر این بیماری عبارتند از:

• گاهی اوقات ممکن است پوست سر دچار خارش شود.
• فلس‌های چرب یا خشک روی پوست سر
• برجستگی‌های زرد مایل به مایل به قرمز در امتداد خط مو (در موارد شدید)

علل به وجود آمدن شوره سر چیست؟

شوره سر می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. از جمله:

• درماتیت سبورئیک: اگر مبتلا به شوره شدید هستید، احتمالاً یک مورد خفیف درماتیت سبورئیک (SD) را تجربه می‌کنید. انجمن ملی اگزما در آمریکا خاطرنشان می‌کند که SD نوعی مزمن از اگزما است که مناطقی از بدن که بیشترین چربی یا روغن را ترشح می‌کند، تحت تأثیر قرار می‌دهد.
• چربی پوست: افرادی که پوست چرب دارند اغلب مستعد این بیماری هستند. به این دلیل که یک مخمر به نام Malassezia globosa از روغن‌های موجود در پوست سر تغذیه می‌‌کند. بدن برخی افراد این تجزیه روغن را به عنوان یک عامل تحریک کننده در نظر می‌گیرند؛ بنابراین پوست سر با افزایش سرعت تجدید سلول‌های پوست، واکنش ایجاد داده و باعث ایجاد شوره می‌شود. برای افراد دیگر، یک ماه کامل طول می‌کشد تا سلول‌های جدید پوست روی سر بالغ شوند، بمیرند و از بین بروند. برای کسانی که شوره سر دارن ، این روند در عرض دو تا هفت روز اتفاق می‌افتد.
• درماتیت تماسی: تحریک پوستی است که توسط یک ماده حساسیت زا یا یک عامل تحریک کننده ایجاد می‌شود. این درماتیت منجر به خارش و بثورات احتمالی دردناک می‌شود. و در مورد شوره سر، این واکنش روی پوست سر است. به گفته انجمن آکادمی پوست آمریکا، این امر عموما به دلیل استفاده از محصولات مراقبت از مو یا رنگها رخ می‌دهد.
• خشکی پوست: اگر هوای سرد زمستانی پوست شما از جمله پوست سرتان را خشک می‌‌کند، ممکن است خشکی پوست علت شوره سر شما باشد. وقتی پوست خشک باعث شوره می‌شود، پوسته ها معمولاً کوچکتر و کمتر از روغن‌های پوستی ناشی از SD هستند .

عوامل خطر یا ریسک فاکتورها

تقریباً همه می‌توانند شوره سر داشته باشند ، اما عوامل خاصی  شما را مستعدتر می‌کنند؛ عواملی از جمله:

1. برای کسانی که در حال حاضر در معرض شوره هستند، شستشوی مکرر می‌تواند وضعیت را بدتر کند. نشستن‌های طولانی مدت مو نیز می‌تواند منجر به تجمع روغن و در نهایت منجر به شوره شود.
2. بر اساس مروری که در دسامبر 2015 در مجله Clinical and Investigative Dermatology منتشر شد، شوره سر اغلب در سن بلوغ شروع می‌شود و در حدود 20 سالگی به اوج خود می‌رسد. در بین افراد بالای 50 سال، این مشکل بسیار کمتر شیوع پیدا می‌‌کند.
3. هورمونهای جنسی آندروژن، مانند تستوسترون، فعالیت در غدد چربی را تحریک می‌‌کند. روغن بیشتر به معنی افزایش احتمال واکنش التهابی و شوره است. ابتلا به شوره سر در مردان بیشتر از زنان است.
4. این مشکل در افرادی که پیوند عضو انجام داده‌اند و افرادی که مبتلا به HIV یا ایدز، هپاتیت C یا پانکراتیت الکلی هستند، بیشتر دیده می‌شود. به عنوان مثال، 30 تا 83 درصد از مبتلایان به ایدز SD را گزارش می‌کنند.
5. بیماری پارکینسون، بیماری آلزایمر، صرع، آسیب مغزی و ضایعه نخاعی از جمله شرایطی هستند که خطر ابتلا به شوره سر را افزایش می‌دهند. برای مثال کسانی که مبتلا به بیماری پارکینسون هستند، دارای اختلال عصبی خودکار هستند که به کنترل مواردی مانند ترشح غدد چربی کمک می‌‌کند. این موضوع می‌تواند منجر به تولید بیش از حد چربی و ایجاد شوره شود.
6. سابقه سایر اختلالات پوستی مانند اگزما، روزاسه، پسوریازیس یا آکنه می‌تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن درماتیت سبورئیک شود.
7. اگر پوست چربی طبیعی دارید، در معرض خطر ابتلا به درماتیت سبورئیک هستید.
8. روغنهای خاصی که به پوست سر مالیده می‌شود می‌تواند پوسته پوسته شدن و خارش را بدتر ‌‌کند.

چگونگی تشخیص

متخصص پوست معمولاً می‌تواند شوره سر را فقط با نگاه کردن به پوست سر تشخیص دهد. کلینیک کلیولند خاطرنشان می‌‌کند که اگر شوره سر شما به درمان پاسخ ندهد، پزشک شما ممکن است بیوپسی پوست را برای رد سایر مشکلات احتمالی انتخاب کند.

مدت زمانی که شوره سر باقی می‌ماند

شوره سر ناشی از درماتیت سبورئیک یک بیماری مزمن است که نیاز به درمان مکرر یا طولانی مدت دارد. در مورد شوره سر ناشی از درماتیت تماسی، خشکی پوست یا عادت‌های شامپو زدن، تغییر عادات می‌تواند به سرعت پوسته‌ها را پاک کند.

گزینه های درمان دارویی و غیردارویی برای شوره سر چه هستند؟

شوره سر اغلب یک بیماری مزمن، اما قابل درمان است. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:

شامپو ملایم بدون نسخه:برای کاهش تجمع چربی و سلول‌های مرده پوست: موها را روزانه با یک شامپوی ملایم بشویید و پوست سر را به آرامی ماساژ دهید تا پوسته‌ها از بین بروند.

شامپو ضد شوره سر بدون نسخه: اگر شامپوی ملایم کمکی نمی‌‌کند، از شامپوی ضد شوره بدون نسخه (OTC) استفاده کنید. کالج پوستی پوکی استخوان آمریکا خاطرنشان می‌‌کند که بهتر است بین دو یا سه مورد از این شامپوها، سازگارترین آن‌ها را انتخاب کنید. برای موارد خفیف تا متوسط ​، به دنبال شامپوهای ضد شوره‌ای باشید که حاوی مواد فعال زیر هستند:

• سلنیوم سولفید این ضد قارچ مرگ سلول های پوست را کند می‌‌کند.
• Pyrithione Zinc: این ترکیب ضد باکتری و ضد قارچ است.
• سالیسیلیک اسید
• Ketoconazole Nizoral A-D: درمانی است که حاوی کتوکونازول ضد قارچی است. می توان آن را هم از طریق OTC و هم از طریق نسخه یافت. این ترکیب به عنوان شامپو، ژل یا موس فرموله وجود دارد.
• شامپوهای تار تار، مانند Neutrogena T/Gel، هم به عنوان آنتی بیوتیک و هم ضد قارچ عمل می‌کنند. اما اگر موهای بلوند، سفید یا خاکستری دارید، شامپوی تار تار می‌تواند باعث تغییر رنگ شود. این درمان همچنین می‌تواند پوست سر را در برابر نور خورشید بسیار حساس کند.

چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر استفاده منظم و مناسب از شامپو OTC، به مدت چند هفته، شوره سر را برطرف نمی‌‌کند، بهتر است به متخصص پوست و مو کمک بگیرید. از متخصص پوست خود بپرسید که آیا می‌توانید از شامپوی ضد قارچ قوی مانند لوپروکس یا نیزورال، یا لوسیون موضعی کورتیکواستروئید، مانند فلووسینولون موضعی، بتامتازون موضعی یا کلوبتازول استفاده کنید. جایگزین کورتیکواستروئیدها برای درمان این بیماری، گروهی از داروها به نام مهار کننده‌های کلسینورین است. این داروها مانند تاکرولیموسبا  پاسخ ایمنی را سرکوب می‌کنند.

درمانهای جایگزین و مکمل

بر اساس یک مطالعه کوچک تصادفی در مجله American Academy of Dermatology، شامپوهای روغن چای یا موضعی حاوی 5 درصد روغن درخت چای به عنوان یک درمان ایمن موثر برای شوره سر شناخته می‌شوند.

افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا 3، مانند اسیدهای قزل آلا، ماهی تن و ماهی خال مخالی، به تنظیم تولید چربی روی پوست کمک می‌‌کند.

تغییر سبک زندگی و تاثیرات آن

کمی آفتاب بگیرید. حضور کم در آفتاب می‌تواند به کاهش تولید مخمر کمک کند. اما اگر از درمان مبتنی بر شامپو  تار تار نیز استفاده می‌کنید، از قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید خودداری کنید. زیرا پوست سر شما به نور خورشید حساس است.

استفاده از حالت دهنده‌های مو را کاهش دهید. ژل، اسپری‌ها، پمادها و موارد دیگر می‌توانند چربی و شوره سر را افزایش دهند.

مدیریت استرس را بیاموزید. استرس بر سلامت کلی شما تأثیر می‌گذارد و شما را مستعد ابتلا به تعدادی از شرایط و بیماری‌ها می‌‌کند. حتی می‌تواند به ایجاد شوره سر یا تشدید علائم موجود کمک کند.

رژیم غذایی سالم داشته باشید. رژیم غذایی حاوی مقدار کافی روی، ویتامین B و انواع خاصی از چربی ها ممکن است به جلوگیری از شوره سر کمک کند.

چگونه از ایجاد شوره سر جلوگیری کنید؟

اگر پوست سرتان به خصوص چرب است، شامپو زدن روزانه با یک پاک کننده ملایم، همراه با ماساژ ملایم سر، ممکن است در موارد خاص از شوره  جلوگیری کند. اگر از شامپوی ضد شوره OTC استفاده می‌کنید، با متخصص پوست خود در مورد چگونگی استفاده از آن برای مراقبت و پیشگیری صحبت کنید. در نهایت، افزایش مصرف امگا 3، قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض آفتاب و کاهش تعداد محصولات موی مورد استفاده می‌تواند از این مشکل جلوگیری کند.

آمار ابتلا در بین مردم در کل دنیا

بر اساس تحقیقات، شوره سر تقریباً 50 درصد از جمعیت عمومی بالغ جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بروز این مشکل در مردان شایع‌تر است.

چه بیماری‌هایی با شوره سر شباهت دارند؟

گاهی اوقات آنچه که شما فکر می‌کنید شوره است فقط مواد زائد محصولات است. در موارد دیگر، ممکن است یکی از این شرایط باشد:

Cradle Cap: از نظر فنی، درماتیت سبورئیک و کردل کپ و شوره سر همه یک چیز هستند. کلاه گهواره یا کردل کپ، نوزادان بین 2 هفته تا 12 ماه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به گفته Kids Health، آنها روی پوست سر لکه‌های چرب، پوسته پوسته یا قرمز یا زرد ایجاد می کنند.

پسوریازیس پوست سر: حدود 50 درصد از افرادی که به پسوریازیس پلاکی مبتلا هستند، در برخی از مواقع دچار شعله ور شدن پوست سر می شوند. در پوست سر، ممکن است لکه‌های قرمز رنگ، پوسته پوسته شدن مانند شوره، سفید نقره ای و خشکی داشته باشند. پسوریازیس پوست سر اغلب با خارش همراه است.

Tinea Capitis: این عفونت قارچی بسیار مسری همچنین کرم حلقوی پوست سر و ساقه مو نامیده می‌شود. علائم ممکن است شامل لکه‌های خارش دار، پوسته پوسته و طاس روی سر باشد. تینا کاپیت بیشتر در کودکان نوپا و کودکان مدرسه‌ای شایع است.