دهدارو | خرید آنلاین از داروخانه به سادگی هر چه تمام
سازمان جهانی بهداشت روز جمعه یک سویه جدید به شدت جهش یافته از کووید-19 را “نوع نگران کننده” نامید. این سازمان در بیانیه‌ای که روز جمعه منتشر شد، گفت: «این نوع دارای تعداد زیادی جهش است که برخی از آنها نگران کننده هستند. شواهد اولیه حاکی از افزایش خطر ابتلا به عفونت مجدد با این نوع در مقایسه با سایر VOCها است.»
مقامات WHO گفتند که این نوع که ابتدا با نام B.1.1.529 شناخته شد و اکنون omicron نام دارد، در تعداد کمی در آفریقای جنوبی شناسایی شده است. سازمان جهانی بهداشت روز جمعه گزارش داد، با این حال، به نظر می رسد تعداد موارد omicron تقریباً در تمام استان‌های آفریقای جنوبی در حال افزایش است. اسرائیل و هنگ کنگ نیز مواردی را گزارش کرده‌اند.
شناخت و آگاهی بیشترمردم در سراسر جهان، به کنترل این گونه در جهان و پیشگیری از ایجاد پاندمی جدید، کمک خواهد کرد.
جهش های متعدد، ویژگی گونه جدید
تولیو دی اولیویرا، دانشمند آفریقای جنوبی، روز پنجشنبه در یک نشست رسانه‌ای که توسط وزارت بهداشت آفریقای جنوبی برگزار شد، گفت که این گونه حاوی بیش از 30 جهش در اسپایک پروتئین‌ها، جزئی از ویروس که به سلول ها متصل می‌شود، است. این به طور قابل توجهی بیشتر از گونه دلتا است.
مقامات بهداشتی گفته‌اند که بسیاری از این جهش‌ها با افزایش مقاومت آنتی‌بادی مرتبط هستند، که ممکن است بر نحوه رفتار ویروس در رابطه با واکسن‌ها، درمان‌ها و قابلیت انتقال تأثیر بگذارد.
دی اولیویرا گفت که این نوع در کل حاوی حدود 50 جهش است. دامنه اتصال گیرنده یا اسپایک پروتئین، بخشی از ویروس که برای اولین بار با سلول ها تماس می‌گیرد، دارای 10 جهش است که بسیار بیشتر از دو جهش برای نوع دلتا کووید است. دلتا در اوایل امسال به سرعت گسترش یافت و به سویه غالب در سراسر جهان تبدیل شد.
این سطح از جهش به این معنی است که ممکن است از یک بیمار منفرد ناشی شده باشد که نتوانسته ویروس را پاک کند و به آن فرصت تکامل ژنتیکی داده است. همین فرضیه برای نوع آلفا کووید نیز ارائه شده بود.
ماریا ون کرخوف، سرپرست فنی سازمان جهانی بهداشت در مورد کووید-19، در یک پخش زنده پرسش و پاسخ در روز پنجشنبه گفت که دانشمندان هنوز چیز زیادی در مورد این موضوع نمی‌دانند و چند هفته طول می‌کشد تا تصویری کامل از چگونگی این نوع به دست آورند. همچنین بفهمند که این گونه چه طور به واکسن‌های موجود واکنش نشان می‌دهد.
واکنش کشورها نسبت به گونه جدید ویروس کرونا
بریتانیا فوراً پروازهای آفریقای جنوبی، لسوتو، بوتسوانا، نامیبیا، اسواتینی و زیمبابوه را از ظهر جمعه تا ساعت 4 صبح یکشنبه به وقت محلی ممنوع کرد.
کانادا نیز در پی اقدامی مشابه، محدودیت‌هایی را برای پیشگیری از شیوع این گونه، اعمال کرد.
بلژیک این هفته محدودیت‌ها را برای جلوگیری از گسترش ویروس تشدید کرد و مردم را ملزم کرد تا چهار روز در هفته تا اواسط دسامبر از خانه کار کنند. اتریش چهارمین قرنطینه خود را در مورد بیماری همه گیر از روز دوشنبه آغاز کرد، با دستور واکسن سراسری که قرار است از اول فوریه اجرایی شود. الکساندر شالنبرگ صدراعظم گفته است که این قرنطینه حداکثر 20 روز ادامه خواهد داشت.
رویترز گزارش داد اسلواکی روز چهارشنبه با قرنطینه دو هفته‌ای، بستن رستوران‌ها و کسب‌وکارهای منتخب به امید مهار آخرین شیوع کووید در این کشور، از همین رویه پیروی کرد. هلند روز شنبه نیز وارد قرنطینه نسبی شد و برخی از شرکت‌ها را ملزم به تعطیلی زودهنگام کرد و از حضور عموم در رویدادهای ورزشی به مدت سه هفته جلوگیری کرد.
سنگاپور همچنین پروازها از جنوب آفریقا را ممنوع می‌کند و ژاپن کنترل های مرزی را برای مسافران این منطقه افزایش می‌دهد.
با این حال، سازمان جهانی بهداشت روز جمعه به کشورها نسبت به اعمال شتابزده محدودیت‌های سفر هشدار داد. کریستین لیندمایر در یک نشست توجیهی سازمان ملل در ژنو گفت که دولت ها باید “رویکرد علمی و مبتنی بر ریسک” را اتخاذ کنند و تاکید کرد که چندین هفته طول می‌کشد تا محققان تاثیر بالقوه این نوع از ویروس کرونا را درک کنند.
آیا مهار کردن این گونه آسان‌تر است؟
به نظر می‌رسد این نوع خاص دارای مجموعه‌ای از جهش‌های بسیار نگران‌کننده به‌ویژه دراسپایک پروتئین است که برای خواص انتقال آن و همچنین محافظت آن در برابر واکسن‌ها مورد نیاز است. بنابراین بر اساس اطلاعات ژنتیکی نگرانی بیشتری در مورد آن وجود دارد.
پنتینن، مدیر پاسخ اضطراری بهداشت عمومی در مرکز اروپایی پیشگیری و کنترل بیماری می‌گوید: «ما هنوز چیزهای بیشتری برای یادگیری در مورد وضعیت آفریقای جنوبی داریم و همه تلاش ها باید نه تنها در آفریقای جنوبی، بلکه کشورهای منطقه جنوب آفریقا باشد تا اطمینان حاصل شود که آنها تصویر کاملی از این ویروس دریافت می‌کنند.»
با این حال، فرانسوا بالو، اپیدمیولوژیست و مدیر مؤسسه ژنتیک کالج دانشگاهی لندن، روز جمعه به بی‌بی‌سی گفت که کشف اولیه و زود هنگام این نوع می‌تواند مهار آن را آسان‌تر کند.
بالوکس اضافه کرد که حتی اگر B.1.1.529 بیشتر از انواع قبلی قابل انتقال باشد، در تلاش برای مهار ویروس ما را به نقطه اول نخواهد رساند. او پیشنهاد کرد که باید این گونه را نوعی شکست آزار دهنده در نظر بگیریم و به آن به چشم تولد دوباره پاندمی نگاه نکنیم.
میزان گسترش گونه Omicron
اولین ژنوم نوع جدید در 22 نوامبر در پایگاه بین‌المللی GISAID آپلود شد، اما ژنوم‌ها اکنون از آفریقای جنوبی، بوتسوانا، هنگ کنگ و اسرائیل بارگذاری شده‌اند که هنوز میزان گسترش آن مشخص نیست. جو فاهلا، وزیر بهداشت آفریقای جنوبی در جلسه توجیهی روز پنجشنبه گفت: «موارد ابتلا تاکنون در گوتنگ، پرجمعیت‌ترین منطقه آفریقای جنوبی، با جمعیت 16 میلیون نفر متمرکز شده است.»
دو مورد ابتلا نیز در هنگ کنگ در یک هتل قرنطینه شناسایی شدند. توسعه جدید در حالی اتفاق می‌افتد که موارد کووید-19، عمدتاً نوع دلتای قدیمی‌تر، در سرتاسر جهان به سمت ماه‌های زمستان افزایش می‌یابد. به ویژه چندین کشور در اروپا شاهد افزایش بی سابقه بوده اند و اقدامات مهار سختگیرانه را اجرا کرده‌اند.
بلژیک نیز موردی از نوع جدید و به شدت جهش یافته ویروس را که باعث کووید-19 می‌شود، تایید کرده است.
نمونه ای به عنوان نوع جدید B.1.1.529 در مسافری که در 11 نوامبر از مصر به بلژیک بازگشته بود، تایید شد. بیمار برای اولین بار علائم را در 22 نوامبر نشان داد.
نوع دلتا در حال حاضر به طور فوق العاده قابل انتقال است. دانشمندان معتقدند فکر کردن به ویروس دیگری که قابل انتقال‌تر باشد واقعاً دشوار است. اگر سویه کووید دیگری داشته باشیم که بتواند حتی سریعتر از دلتا پخش شود، برای همه ما در سرتاسر جهان یک چالش خواهد بود، زیرا وقتی دلتا در تابستان امسال وارد شد، بازی را تغییر داد. با این حال، یکی از موارد مثبت در مورد گونه جدید امیکرون، تاکنون این است که این نوع هنوز با موارد شدیدتر کووید-19 مرتبط نشده است.
چه اقداماتی برای پیشگیری از شیوع گونه جدید کرونا لازم است؟
بیشتر اقداماتی که در این مرحله باید انجام شود، مربوط به دولت‌ها و سازمان‌های بهداشتی است. این اقدامات باید در جهت شناسایی هر چه بیشتر موارد ابتلا و خصوصیات گونه جدید متمرکز باشد. ردیابی موارد ابتلا، قرنطینه سازی و اعمال محدودیت بخش دیگری از این اقدامات است. شناخت رفتار این گونه، سرعت شیوع و شدت آن و تاثیرگذاری واکسن‌های موجود، به کنترل گونه جدید کووید 19 کمک خواهد کرد.
به افراد نیز یادآوری می‌شود که اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا به COVID-19 انجام دهند. اقدامات اثبات شده بهداشت عمومی و اجتماعی مانند استفاده از ماسک‌های مناسب، بهداشت و شستشوی دست، فاصله گذاری اجتماعی، بهبود تهویه فضاهای داخلی، اجتناب از فضاهای شلوغ و واکسیناسیون به قطع زنجیره و جهش‌های کمتر ویروس منجر خواهد شد.
ویروس‌ها چگونه جهش می یابند و این موضوع چه معنایی برای واکسن دارد؟
همانطور که SARS-CoV-2 در سراسر جهان گسترش می‌یابد، در حال جهش است. به عبارت دیگر این ویروس در حال دستیابی به تغییرات ژنتیکی است.
در حالی که جهش ویروسی ممکن است نگران کننده به نظر برسد، مهم است که درک کنیم که بسیاری از این جهش‌ها جزئی هستند و تأثیر کلی بر سرعت انتشار ویروس یا شدت عفونت ویروسی بالقوه و ساخت گونه جدید قابل اعتنا، ندارند. در واقع، برخی جهش‌ها می توانند ویروس را کمتر عفونی کنند.
بسیاری از دانش ما در مورد چگونگی تغییر ویروس‌ها برای فرار از مصونیت طبیعی یا ناشی از واکسن از مشاهده ویروس آنفولانزا و به روز رسانی مداوم واکسن‌های آنفلوانزا ناشی می شود. ویروس‌های آنفولانزا به دو صورت رانش آنتی ژنی و شیفت آنتی ژنی تغییر می‌کنند.
مقایسه شباهت‌ها و تفاوت‌های بین کروناویروس‌ها و ویروس‌های آنفولانزا ممکن است به ما کمک کند تا بفهمیم این شباهت‌ها و تفاوت‌ها چگونه می‌توانند بر واکسن‌های بالقوه COVID-19 تأثیر بگذارند.
رانش آنتی ژنیک
با تکثیر ویروس، ژن‌های آن دچار «خطاهای کپی» تصادفی (یعنی جهش‌های ژنتیکی) می‌شوند. با گذشت زمان، این خطاهای کپی ژنتیکی می‌تواند، در میان سایر تغییرات ویروس، منجر به تغییر در پروتئین‌های سطحی ویروس یا آنتی ژن‌ها شود.
سیستم ایمنی ما از این آنتی ژن‌ها برای شناسایی و مبارزه با ویروس استفاده می‌کند. بنابراین، اگر یک ویروس برای فرار از سیستم ایمنی بدن ما جهش پیدا کند، چه اتفاقی می‌افتد؟
در ویروس‌های آنفولانزا، جهش‌های ژنتیکی انباشته می‌شوند و باعث می‌شوند که آنتی‌ژن‌های آن رانده شوند. به این معنی که سطح ویروس جهش‌یافته متفاوت از ویروس اصلی به نظر می‌رسد. به این شکل گونه کاملا متفاوتی به وجود می‌آید.
هنگامی که ویروس آنفولانزا به اندازه کافی حرکت می کند، واکسن‌ها علیه گونه‌های قدیمی ویروس و مصونیت از عفونت‌های قبلی ویروس آنفولانزا دیگر در برابر سویه‌های جدید و رانش شده کار نمی‌کنند. سپس فرد در برابر ویروس‌های جدیدتر آنفولانزای جهش یافته آسیب پذیر می‌شود.
رانش آنتی ژنیکی یکی از دلایل اصلی این است که چرا واکسن آنفولانزا باید هر ساله بازبینی و به روز شود تا با تغییر ویروس آنفولانزا همگام شود.
آیا این اتفاق ممکن است در مورد SARS-CoV-2 نیز رخ دهد؟
با توجه به آنچه تاکنون در مورد تکامل ژنتیکی SARS-CoV-2 مشاهده شده است، به نظر می‌رسد که این ویروس در مقایسه با سایر ویروس‌های RNA نسبتاً کند در حال جهش است. دانشمندان فکر می‌کنند که این به دلیل توانایی آن در “تصحیح” نسخه‌های جدید RNA است. این عملکرد تصحیح در اکثر ویروس‌های RNA دیگر از جمله آنفولانزا وجود ندارد.
مطالعات تا به امروز تخمین می‌زند که ویروس کرونای جدید با سرعتی تقریباً چهار برابر کندتر از ویروس آنفولانزا، که به عنوان ویروس آنفولانزای فصلی نیز شناخته می‌شود، جهش می‌یابد. اگرچه SARS-CoV-2 در حال جهش است، تا کنون، به نظر نمی‌رسد که از نظر آنتی ژنی در حال حرکت باشد. البته لازم به ذکر است که SARS-CoV-2 یک ویروس تازه کشف شده است که انسان را آلوده می کند. هنوز ناشناخته‌های زیادی وجود دارد و درک ما از ویروس SARS-CoV-2 همچنان در حال رشد است.
این نرخ نسبتاً آهسته جهش برای SARS-CoV-2 ما را امیدوار می‌کند که نامزدهای تحقیقاتی واکسن SARS-CoV-2 به طور بالقوه یک مانع کمتر برای ارائه توانایی ارائه محافظت در مدت زمان طولانی‌تر داشته باشند.
