همانطور که بارداری شما میرود، ممکن است متوجه شوید که تغییراتی در پوست و موهایتان ایجاد میشود. برخی از زنان ممکن است لکههای تیره روی صورتشان ایجاد میشود. همچنین تغییرات هورمونی میتواند پوست شما را کمی تیرهتر کند.
همچنین ممکن است علائم کششی روی بدنتان ایجاد شود. به ویژه در اطراف شکم، جایی که پوست شما برای سازگاری با کودک در حال رشد، کشیده میشود. اکثر محصولات مراقبت از پوست بدون نسخه، در دوران بارداری بیخطر هستند. با این حال، سازمانهای بهداشتی توصیه میکنند که از مواد خاصی مانند رتینوئیدها، هیدروکینون و فتالاتها اجتناب کنید.
در این نوشتار به بررسی موادی که باید در دوران بارداری از آنها اجتناب کرد میپردازیم و چندین مورد را که برای استفاده بیخطر هستند را نیز بررسی خواهیم کرد.
چه تغییرات پوستی در دوران بارداری رخ میدهد؟
به دلیل تغییرات هورمونی، یک فرد باردار ممکن است تغییرات زیر را در پوست خود احساس کنند:
- کشش در پوست
- هایپرپیگمانتاسیون یا لکههای تیره پوستی
- آکنه
- خط تیرهای که از قفسه سینه تا ناحیه شرمگاهی امتداد داشته باشد
- رگهای عنکبوتی شکل
- رگهای واریسی
کلواسما یا لکههای تیره روی صورت
برخی از زنان باردار لکههای تیره نامنظمی روی صورت خود ایجاد میکنند که اغلب در قسمت بالای گونه، بینی، لبها و پیشانی است. این عارضه “کلواسما” نامیده میشود. گاهی اوقات به عنوان “ملاسما” یا “نقاب بارداری” نیز شناخته میشود.
گمان میرود که کلواسما به دلیل تحریک سلولهای تولیدکننده رنگدانه توسط هورمونهای جنسی زنانه باشد، به طوری که وقتی پوست در معرض نور خورشید قرار میگیرد، رنگدانههای ملانین بیشتری تولید میکنند.
زنان با نوع پوست قهوهای روشن که در مناطقی زندگی میکنند که در معرض آفتاب شدید قرار دارند، بیشتر در معرض این لکهها هستند. این لکهها معمولاً طی یک دوره چند ماهه پس از زایمان محو میشوند، اگرچه ممکن است برای برخی از زنان چندین سال باقی بمانند.
محافظت دقیق از پوست با استفاده از کرمهای ضد آفتاب با طیف وسیع هر روز در دوران بارداری و در حین مصرف قرص ممکن است احتمال ایجاد کلواسما را کاهش دهد. استفاده از کرم ضد آفتاب بعد از بارداری نیز ضروری است زیرا قرار گرفتن در معرض آفتاب ممکن است باعث ظاهر شدن مجدد لکهها شود.
تغییرات پوست و مو
تغییرات هورمونی که در بارداری رخ میدهد، نوک سینهها و ناحیه اطراف آنها را تیرهتر میکند. رنگ پوست شما نیز ممکن است، چه به صورت تکهای یا سرتاسر، کمی تیره شود. خالهای مادرزادی، خالها و کک و مک نیز ممکن است تیره شوند. برخی از زنان دارای یک خط تیره در وسط شکم خود هستند که به آن خط سیاه میگویند. این تغییرات پس از تولد نوزاد به تدریج محو میشوند، اگرچه نوک سینههای شما ممکن است کمی تیرهتر باقی بماند.
اگر در دوران بارداری حمام آفتاب بگیرید، ممکن است راحتتر بسوزید. از پوست خود با یک ضد آفتاب با فاکتور بالا محافظت کنید و برای مدت طولانی زیر نور آفتاب نمانید. رشد مو نیز میتواند در بارداری افزایش یابد و موهای شما چربتر باشد.
استرچ مارک
بسیاری از زنان در طول بارداری خود معمولاً در 3 ماه آخر دچار کشیدگی میشوند. آنها معمولاً روی شکم یا گاهی در قسمت بالای ران یا سینه ظاهر میشوند. ترکهای پوستی مضر نیستند و به مرور زمان پوست شما کوچک میشود و ترکها به صورت زخمهای سفید رنگ محو میشوند.
آکادمی پوست آمریکا (AAD) توصیه میکند قبل از استفاده از هر محصولی برای ترکهای پوستی با یک متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کنید. این به این دلیل است که برخی از کرمها، لوسیونها و ژلهایی که ادعا میکنند ترکهای پوستی را درمان میکنند، حاوی رتینول هستند که میتواند به جنین آسیب برساند.
کالج آمریکایی متخصصین زنان و زایمان (ACOG) نیز استفاده از مرطوب کنندههای سنگین در دوران بارداری را برای کمک به نرم نگه داشتن پوست توصیه میکند.
برخی از موادی که در دوران بارداری باید اجتناب کرد
برخی از مواد شیمیایی مراقبت از پوست میتوانند عوارض ایجاد کنند. افراد باردار باید از محصولاتی که حاوی هر یک از این مواد هستند اجتناب کنند:
رتینوئیدها
رتینوئیدها شکل مصنوعی ویتامین A هستند که میتوانند بیماریهای پوستی مانند آکنه کیستیک را درمان کنند. افراد باردار نباید داروهای خوراکی حاوی رتینوئید را در دوران بارداری مصرف کنند، زیرا این داروها میتواند منجر به ناتوانیهای مادرزادی مانند سندرم رتینوئید جنین شود.
برخی از محصولات موضعی مانند کرمها و پمادها نیز حاوی رتینوئید هستند. با توجه به تحقیقات سال 2020، اثرات منفی این محصولات در دوران بارداری بعید است، اما همچنان توصیه میشود تا در دوران بارداری از مصرف رتینوئیدهای موضعی خودداری کنید.
برخی از محصولات بدون نسخه حاوی رتینوئید هستند. بررسی دقیق برچسب ها مهم است.
هیدروکینون
هیدروکینون در محصولات تجویزی است که افراد برای روشن کردن پوست خود از آن استفاده میکنند. تحقیقات سال 2021 گزارش میدهد که پوست تقریباً 35 تا 45٪ هیدروکینون موجود در این محصولات را جذب میکند. در حالی که بعید است که این امر باعث ایجاد عوارض جانبی شود، متخصصان مراقبتهای بهداشتی توصیه میکنند از مصرف این ماده در دوران بارداری و شیردهی خودداری کنید.
فرمالدهید
فرمالدهید دیگر یک عنصر رایج در لوازم آرایشی نیست زیرا شناخته شده است که خطر ابتلا به سرطان و از قطع بارداری را افزایش میدهد.
با این حال، برخی از لوازم آرایشی حاوی مواد شیمیایی به نام “رها کننده فرمالدهید” هستند که با گذشت زمان تجزیه و به مولکولهای فرمالدهید تبدیل میشوند.
چنین مواد شیمیایی عبارتند از:
- 5-بروم-5-نیترو-1،3-دیوکسان
- برونوپل که 2-برومو-2-نیتروپروپان-1،3-دیول نیز نامیده میشود
- دیازولیدینیل اوره
- هیدانتوئین DMDM
- هیدروکسی متیل گلیسینات
- ایمیدازولیدینیل اوره
- کواترنیوم-15
بررسی لیست مواد اولیه قبل از خرید بسیار مهم است.
فتالاتها
فتالاتها با هورمونهای بدن تداخل دارند. آنها برای جنین مضر هستند و در صورت امکان، کودکان و بزرگسالان باید از این مواد شیمیایی اجتناب کنند.
تحقیقات انجام شده در سال 2020 گزارش میدهد که قرار گرفتن در معرض فتالات قبل از تولد سطوح زیر را مختل میکند:
- هورمونهای تیروئید
- هورمونهای جنسی
- 25-هیدروکسی ویتامین D
این میتواند منجر به:
- زایمان زودرس
- پره اکلامپسی
- اختلالات گلوکز مادر
- کریپتورکیدیسم نوزادان
- هیپوسپادیاس نوزاد
- فاصله کوتاه بین مقعد و اندام تناسلی در نوزادان
- محدودیتهای رشد
مواد تشکیل دهنده ایمن
بسیاری از مواد تشکیل دهنده مراقبت از پوست هیچ خطری ندارند. به عنوان مثال، ACOG گزارش میدهد که استفاده از مواد زیر در درمان آکنه بیخطر است:
- آزلائیک اسید
- اسید گلیکولیک
- بنزوئیل پراکسید موضعی
- اسید سالیسیلیک موضعی
یک فرد همچنین ممکن است محصولاتی را انتخاب کند که حاوی محصولات زیر باشد:
- کره کاکائو
- آلوئه ورا
- آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین C یا E
- کره شی
- روغن نارگیل
مراقبت از پوست آکنهدار در دوران بارداری
در اوایل بارداری، تغییرات هورمونی می تواند آکنه را بدتر کند. تمایل به بهبود در مراحل بعدی بارداری دارد. قبل از تصمیم گیری در مورد درمان آکنه با یک متخصص پوست و مو صحبت کنید. با این حال، AAD گزارش میدهد که موارد زیر احتمالاً ایمن هستند:
- آنتی بیوتیکهای موضعی
- آنتی بیوتیکهای خوراکی، از جمله آزیترومایسین و کلاریترومایسین
- اسید آزالائیک
- بنزوئیل پراکسید، در مقادیر محدود
- درمان با لیزر و نور
برای کمک به مدیریت آکنه در دوران بارداری، میتوانید اقدامات زیر را نیز انجام دهید:
- صورت را دو بار در روز بشویید.
- از یک پاک کننده ملایم و آب ولرم استفاده کنید.
- موهای چرب را اگر صاف هستند، هر روز شامپو بزنید، اما اگر موهای چرب یا مجعد دارید، کمتر این کار رو انجام دهید.
- موها را از صورت دور نگه دارید، زیرا محصولات مراقبت از مو میتوانند منافذ را مسدود کنند.
- از فشار به جوشها خودداری کنید، زیرا انجام این کار میتواند باکتریهای مضر را ایجاد کند و جای زخم را بدتر کند.
- اگر فردی از لوازم آرایشی استفاده میکند، باید از انواع بدون روغن استفاده کند.
افراد باردار باید از درمانهای آکنه زیر اجتناب کنند:
- ایزوترتینوئین
- تازاروتن
- اسپیرونولاکتون
- آداپالن
- ترتینوئین
- تری فاروتن
همچنین، هر گونه درمانی حاوی داکسی سایکلین، مینوسیکلین یا تتراسایکلین را قبل از هفته 15 بارداری متوقف کنید، زیرا این مواد شیمیایی میتوانند دندانهای جنین را لکه دار کنند.
اسید سالیسیلیک ممکن است برای مدت محدودی بی خطر باشد.
ضد آفتاب در دوران بارداری
همانطور که AAD اشاره میکند، کرم ضد آفتاب نقش مهمی در پیشگیری از سرطان پوست، آفتاب سوختگی و پیری زودرس دارد. سازمان غذا و دارو (FDA) اخیراً پیشنهاد کرده است که دو ماده ضد آفتاب به طور کلی ایمن و موثر شناخته شوند. این مواد عبارتند از:
- دی اکسید تیتانیوم
- اکسید روی
اینها معمولاً در کرمهای ضد آفتاب بر پایه مواد معدنی وجود دارند که روی سطح پوست قرار میگیرند و اشعههای مضر UV را منحرف میکنند. به آنها ضد آفتاب های فیزیکی نیز میگویند.
از طرف دیگر، ضد آفتابهای شیمیایی، اشعه ماوراء بنفش را جذب میکنند. آنها معمولا حاوی یک یا چند مورد از این مواد هستند:
- اکسی بنزون
- آووبنزون
- octisalate
- اکتوکریلن
- همسالات
- اکتینوکسات
یک کارآزمایی بالینی در سال 2020 نشان داد که این مواد شیمیایی هفتهها پس از آخرین استفاده روی پوست و در جریان خون قابل تشخیص هستند. افراد باردار ممکن است بخواهند به جای آن از ضد آفتابهای حاوی مواد معدنی استفاده کنند، زیرا پوست آنها را جذب نمیکند.
نحوه بررسی محصولات مراقبت از پوست
هر کسی که در مورد ایمنی روال مراقبت از پوست خود سوالی دارد باید با یک متخصص پوست صحبت کند. پزشک متخصص زنان همچنین میتواند بیخطر بودن برخی از محصولات مراقبت از پوست را توضیح دهد.
به طور کلی، تحقیقات در مورد ایمنی مواد شیمیایی مختلف مراقبت از پوست در دوران بارداری محدود بوده است. اکثر مطالعات، موردی خاص یا مبتنی بر حیوانات هستند.
بنابراین، معمولاً بهتر است محتاط باشید. این ممکن است به معنای تعویض محصولات مراقبت از پوست یا توقف برخی درمانها در دوران بارداری برای جلوگیری از هر گونه خطر برای جنین باشد.
روال مراقبت از پوست در دوران بارداری
تا زمانی که هر محصول ایمن باشد، دلیلی برای تغییر روتین مراقبت از پوست در دوران بارداری وجود ندارد.
AAD موارد زیر را توصیه میکند:
- هنگام شستن صورت یا حمام از آب ولرم استفاده کنید.
- از یک پاک کننده ملایم و بدون الکل استفاده کنید.
- اگر از اسکراب بدن استفاده می کنید، آن را به آرامی با حرکات دایرهای روی پوست ماساژ دهید.
- پوست را با حوله خشک کنید.
- استفاده از مرطوب کننده در دوران بارداری توصیه میشود.
- مراقبت ویژه از پوست اطراف چشم بسیار اهمیت دارد.
- استفاده از کرم ضد آفتاب بر پایه مواد معدنی در هر ناحیهای که در معرض نور خورشید است.